Kıvrımlar ve Kıvrımlanma

Deformasyona bağlı olarak gelişen dalgalı , az çok veya tipik semer şekilli yapılara "kıvrım" bunların oluşmasına neden olan deformasyona da " kıvrımlanma " adı verilir .Kıvrımlanma sıkıştırıcı nitelikli kuvvetlerin ( basınç kuvvetlerinin ) etkisiyle gelişir.



Kıvrımların düz duran bir semeri andıran , yani tümsek tarafı yukarı doğru olan ve merkezinde en eski kayaç birimin bulunduranlarına
" senklinal " ,ters veya yan yatan bir semere benzeyen merkezinde en genç kayacı içerenlerinede " senklinal " adı verilir.



Bazen  kıvrımlı yapının merkezindeki birimin en yaşlımı yoksa en genç mi olduğunu belirlemek mümkün olmaz. Örneğin metamorfik olan bir sahada çalışılıyor ve kayaçlarda görülen katmanlı yapının tabakalanma mı yoksa klivajmı yüzeylerimi olduğu belirlenemiyorsa buradaki kıvrımlı yapıları antiklinal ve senklinal adlandırılmaz.Böyle bir durumda antiklinal yerine " antiform " senklinal yerine "senform " ifadeleri kullanılır.Eğer yapı görünüm olarak bir antiklanele benziyor ve yapının merkezinde en yaşlı kayaç var ise bu tür bir kıvrım "antiform" olarak adlandırılır.Eğer yapı görünüm olarak senklinal bir yapıya benziyor fakat içerdiği kayaçların hangisinin yaşlı , hangisinin genç olduğu bilinmiyorsa bu tür bir kıvrım ise "senform " ifadesi kullanılır. Dış görünüm olarak antiklinale benzeyen fakat merkezinde en genç kayaç birimini bulunduran kıvrım " antiformal senklinal " ve senklinale benzeyen fakat merkezinde en yaşlı kayacı bulunduran kıvrıma " senformal antiklinal " olarak adlandırılır.




Kıvrımlı bir yapının değişik kısımları:Genelde bir kıvrım " kanat " adı verilen karşılıklı iki kısımdan oluşur. Kanatların kesişmesiyle meydana gelen çizgisellik yani kanatların arakesiti " kıvrım ekseni " olarak bilinir.Bu ekseni içeren ve kıvrımı az çok iki simetrik parçaya ayıran düzlem ise " eksen düzlemi " diye adlandırılır.

Kıvrım Çeşitleri :

1-) Simetrik kıvrımlar : Kıvrım kanatlarının eksen düzlemine göre simetrik olduğu kıvrımlardır . Bu kıvrımlarda eksen düzleminin eğimi genellikle 90 derecedir.

2-)Asimetrik kıvrımlar: Kıvrım kanatlarının eksen düzlemine göre simetrik olmadığı kıvrımlardır.

3-)İzoklinal kıvrımlar : Kıvrım kanatlarının birbirlerine ve dolayısı ile eksen düzlemine paralel olduğı kıvrımlardır.

4-)Yatık kıvrımlar : Eksen düzlemleri yataya çok yakın veya yatay olan kıvrımlardır.

5-)Devrik kıvrımlar : Kıvrım kanatlarının aynı yönde eğimli olduğu ve kanatlarından birisi ters dönen kıvrımlardır.

6-)Monoklinal kıvrım(fleksür) ve taraça(set) : Monoklinaller, tabaka eğiminin yön değiştirmesksizin aniden artması sonucu oluşan tek kanatlı bükülmelerdir.

7-) Silindirik kıvrımlar : Şekilleri silindire benzeyen ve kesitleri az çok daire dilimi şeklinde olan kıvrımlardır.

8-)Açısal kıvrımlar :Düz kanatların, herhangi bir bükülme göstermeksizin ve keskin bir şekilde birbirlerine kavuşmaları sonucu meydana gelen kıvrımlardır.Bunlarda en çok bilinen zig-zag(chevron) kıvrımlar , "M" şekilli , "W" şekilli "Z" şekilli "S" şekilli ve "V" şekilli açısal kıvrımlardır.

9-)Loca ve bavul kıvrımlar : Enine kesitleri az çok dikdörtgen veya kare şeklinde olan kıvrımlardır.