tag:blogger.com,1999:blog-28193294758538696252024-03-14T06:38:36.608+03:00TÜRKÇE JEOLOJİ BİLGİ SAYFASIjeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comBlogger124125tag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-13359897434924747482019-10-05T09:12:00.002+03:002019-10-05T09:12:33.307+03:00YAPISAL JEOLOJİKAYALARIN MEKANİK DAVRANISLARI
1. Kayaların davranış şekilleri
Yeryüzünde gözleyebildiğimiz jeolojik kayalara bakacak olursak, bunların bir kısmının çatlayıp, kırılıp yarılmasına karşılık, diğer bir kısmının kıvrılıp büküldüğünü görürüz.
Aynı kaya cinsinde hem kıvrılma hem de kırılma görebildiğimize göre, bu değişik yapı tipleri farklı koşullar altında oluşmuş olmalıdır.
jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-47865907316543014812019-10-04T08:53:00.002+03:002019-10-04T08:53:48.599+03:00KIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON)
1. Tanım ve genel bilgiler
Tabakalı kayaçların tektonik kuvvetlerin etkisiyle kazandıkları dalga şeklindeki deformasyon yapılarına kıvrım, meydana gelen olaya da kıvrımlanma denir. Bu yapı kubbe (antiklinal) veya çanak (senklinal) şeklinde olabilir (Şekil VI.1).
Bazı hallerde örneğin metamorfik kayaçların bir çoğunda kıvrımlı yapının merkezdeki birimlerinin genç mi jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-69632137927455087822019-10-03T11:49:00.002+03:002019-10-03T11:49:26.457+03:00GEVREK DEFORMASYON / EKLEMLERKayaçlarda düzgün yüzeyler boyunca meydana gelmiş düzlemlere kırık / çatlak (fracture) adı verilir. Genelde, arazi çalışmalarında kayaçlara yakından bakıldığında, kayaç üzerinde değişik istikametlerde gelişmiş olan bu kırıklar / çatlaklar görülür. Kayacı oluşturan taneler arasındaki bağın kopması o kayacın kırılmasına, dolayısıyla kırık düzlemlerinin oluşmasına neden olur. Bu kırık jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-41416480295693291492019-10-02T08:21:00.002+03:002019-10-02T08:21:23.602+03:00FAYLAR (FAULTS)Tanım ve genel bilgiler
Kayaçların bir düzlem boyunca gözle görülecek miktarda kayma göstermesi olayına faylanma (faulting), bu olay sonucu meydana gelen yapıya da fay (fault) adı verilir.
Faylarda kayma hareketinin oluştuğu düzleme fay düzlemi (fault plane) veya fay aynası denir.
Faylarda kırılma yüzeyinin (fay düzlemi) her iki tarafında yer alanjeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-78289107609752286852019-10-01T09:07:00.000+03:002019-10-01T09:12:38.438+03:00FAYLARIN TANINMA KRİTERLERİ
Fayların tanınması için kullanılan kriterler:
1. Fayların kendilerine has ve içsel özellikleri
2. Jeolojik ve stratigrafik birimler üzerindeki etkileri
3. Topoğrafya (fizyografik unsurlar) üzerindeki etkileri
3. Topoğrafya (Fizyografik Unsurlar) Üzerindeki Etkileri
Bir çok aktif ve aktif olmayan fayların topoğrafya, akarsu yatakları ve yeraltı suyu akması üzerinde önemli etkileri jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-11576526013482210432019-09-28T11:31:00.002+03:002019-09-28T11:31:44.147+03:00NORMAL FAYLARGenişlemeli tektonik rejimlerde (extensional tectonic regime) oluşan önemli yapılar olup bu rejimlerin genel bir göstergesi sayılırlar.
Bir tabakanın normal faylanma ile
esnemesi (stretching).
Tavan bloğun taban bloğuna göre aşağı hareket ettiği eğim atımlı fay;
Genelde genç birimler yaşlı kayaçların üzerine gelir;
Fayı da kesen düşey kesitte stratigrafinin bir bölümü jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-50997533933441819992019-09-27T08:37:00.000+03:002019-10-08T09:03:17.369+03:00TERS VE BİNDİRME FAYLARITers ve bindirme fayları sıkışmalı tektonik rejimlerin (compressional / contractional tectonic regimes) denetimi ve etkisi altında gelişirler. Basınç kuvvetleri, kayaçların dayanımlılıklarını aştığında, o ana kadar kıvrılarak plastik özellikle cevap vermiş kayaçlar bu kez kırılarak ters ve bindirme fayları oluştururlar.
Ters faylar, fay düzleminin eğim açısına göre, değişik isimlerle ifade edilirjeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-87160443704714322772019-09-26T12:47:00.000+03:002019-09-26T12:47:36.215+03:00DOĞRULTU-ATIMLI FAYLAR
Hareket vektörü fayın doğrultusuna paralel, eğim yönüne dik olan faylardır.
Sapma Açısı: 00°
Doğrultu-atımlı faylar Dik veya dike yakın yapılar olup egemen hareket fayın doğrultusuna paraleldir: Aynı karakterdeki faylar için bulundukları ortam özelliklerine göre çok farklı terimler kullanılır. Her bir terimin özel bir anlamı vardır:
1. Transform fayı
2. jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-86150943934201010042019-09-25T09:06:00.001+03:002019-09-25T09:06:48.239+03:00DOĞRULTU ATIMLI FAY SİSTEMLERİNİN GEOMETRİSİ
Fay izinin (fault trace) gidişine göre doğrultu atımlı faylar
1. Düz doğrultu atımlı faylar
2. Bükümlü doğrultu atımlı faylar ve
3. Sıçramalı doğrultu atımlı faylar olmak üzere üçe ayrılır.
A. Düz doğrultu atımlı fay B. Bükümlü doğrultu atımlı fay. Releasing bend: Gevşeyen büklüm; Restaining bend: sıkıştıran büklüm
Düz doğrultu atımlı faylar arazi ya da harita üzerinde çizgisel jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-29796090389368016402019-09-23T09:46:00.000+03:002019-09-25T15:56:44.239+03:00KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE)TERMİNOLOJİ
Klivaj: Deformasyon geçirmiş tortul veya metamorfik kayaçlardaki mineral veya
tanelerin belirli yönlerde sıralanması ile oluşturduğu düzlemsel yapılara klivaj /
dilinim denir (bir kayacı beli yönlerde kolayca ince plaka veya dilimlere
kırılmaya, ayrılmaya veya yarılmaya meyilli olması).
Foliasyon: Bir kayaç içinde homojen olarak yayılmış tüm düzlemsel yapılardır.
Klivaj ve jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-32529693530757140932019-09-21T08:20:00.000+03:002019-09-21T08:20:11.605+03:00MADEN YATAKLARIGenel Terimler
Maden : Ekonomik olarak bir değer taşıyan ve kârlılıkla üretilebilecek olan her türlü kayaç,mineral ve mineral topluluğudur.
Metalik Maden: Maden sahasından çıkarıldıktan sonra metalürjik işlemlerle metal üretimi yapılan yeraltı zenginlikleridir.
Endüstriyel Hammadde: Doğadan elde edildikleri şekliyle veya kullanım amacına göre bileşimleri jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-49423288650352562652019-09-20T07:53:00.003+03:002019-09-20T07:53:23.413+03:00CEVHER YAPILARICevher kütlesini oluşturan cevher ve gang minerallerinin makroskobik ve üç boyutlu görünüşü ve mineral birlikteliklerinin sürekliliğinde görülen değişimlerdir. Bir cevher örneğin makroskobik görüntüsünün tanımı / izahı
1) Masif yapı
Cevherin bir veya daha fazla mineralden oluştuğu, fakat tüm kütlenin aynı (masif) görünümlü olduğu yapılardır. Genellikle yüksek jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-40409100048430874062019-09-19T08:50:00.001+03:002019-09-19T08:50:27.136+03:00CEVHER OLUŞTURUCU ERGİYİKLERA) MAĞMATİK ERGİYİKLER (MAĞMANIN KENDİSİ)
Mağma: Tektonik özelliklere bağlı olarak, yeryuvarının değişken derinliklerinde yüksek sıcaklık ve basınç altında doğal olarak oluşan, değişken bileşimli, fakat silikatlarca baskın ergiyiklerdir.
Bileşim:
1) Zor uçucu bileĢenler:
Mağmanın % 90’ ını oluştururlar.
Buharlaşma sıcaklıkları yüksektir.
Örnek: Kayaç yapıcı mineralleri jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-643571566256228602019-09-18T14:12:00.002+03:002019-09-18T14:12:18.945+03:00HİDROTERMAL ALTERASYONTanım:
İfade olarak:
Hidrotermal = Sıcak çözelti; Alterasyon = Bozunma veya değişim Türkçe İfade= Sıcak çözeltili bozuşma
Bilimsel Olarak:
Sıcak sulu çözeltilerin geçtikleri yollar boyunca yan kayaçla giriştikleri fiziksel ve kimyasal etkileşimler sonucunda, yan kayaçta meydana gelen renksel, kimyasal ve mineralojik değişikliklerdir.
Jenetik (kökensel) alterasyon çeşitleri
Süperjen alterasyon = jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-81858695784321510602019-09-17T08:50:00.000+03:002019-09-17T09:35:39.265+03:00MAĞMATİK MADEN YATAKLARI
1) KROM YATAKLARI
Dünya Rezervleri
% 70’ i Güney Afrika
% 20’ si Zimbabwe’de
Kalan ~%10 ise Türkiye, Arnavutluk, Yugoslavya, Yunanistan, İran, Pakistan, Flipinler, Rusya,
Kazakistan 1982 yılında dünya kromit üretimi 7,6*106 ton dur. Bunun~%30’u G. Afrika tarafından, diğer kısmı ise Türkiye Arnavutluk ve SSCB tarafından karşılanmıştır. Son yıllarda Türkiye üretimi düşerken, özellikle jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-35107691660353819462019-09-16T13:07:00.002+03:002019-09-16T13:07:53.289+03:00ASİDİK SOKULUM KAYAÇLARINA BAĞLI MADEN YATAKLARIPegmatitik Evre ?
Pegmatit Nedir ?
Dayklar, mercekler ve damarlar halinde batolitlerin kenar kesimlerinde bulunan ve mağmatik kristalleşmenin son evrelerinde oluşan çok iri kristalli bir damar kayacıdır.
Pegmatitlere bağlı maden yatakları nedir?
Magmatik kristalleşmenin son dönemlerinde, (henüz jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-52369412458465421462019-09-15T11:56:00.000+03:002019-09-15T11:56:30.307+03:00PORFİRİ YATAKLARİlksel Tanım : Porfiritik dokulu asidik kayaçlar içerisinde cevher minerallerinin saçılmış olarak bulunduğu yataklardır.
Modern tanım :Cevher minerallerinin saçılmış ve ağsal olarak olarak bulunduğu, tenör değerleri oldukça düşük, fakat rezervi o oranda büyük olan, mağmatik kayaçlara bağlı olarak oluşan epijenetik (sonradan jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-69463570855803244662019-09-14T08:57:00.002+03:002019-09-14T09:01:18.907+03:00MASİF SÜLFİT YATAKLARI a) Kuroko Tip Yataklar: Tanım ve Genel Özellikler
Masif Sülfit Yataklarının Sınıflandırılması
Beşi tipi yataklar ada yayı oluşumu esnasında ilk kalkalkali volkanizma fazıyla
ilişkilidirler. Kuroko tipi yataklar ise ada yayı oluşumunun son zamanlarında gelişen felsik volkanik kayaçlarla ilişkilidirler. Kıbrıs tipi yataklar, okyanus ortası açılma zonlarında jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-87615337172856626692019-09-13T08:36:00.007+03:002019-09-13T08:42:06.416+03:00YÜZEYSEL AYRIŞMAYA BAĞLI MADEN YATAKLARILateritik yataklar olarak da bilinen kalıntı tip yataklar kimyasal ayrışma sonucunda oluşurlar ve dolayısıyla oluşumları için yağış oranı yüksek ortamlar gereklidir.Bu nedenle, tropikal ve yarı tropikal bölgelerde gelişirler.Bu tür bölgelerde, kimyasal ve biyolojik ayrışma son derece yoğundur.
Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farklılıkları, bitki köklerinin kökleri vasıtasıyla jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-37390771334638934442019-09-12T10:49:00.001+03:002019-09-12T11:23:19.371+03:00MAĞMATİK - HİDROTERMAL MADEN YATAKLARIA) Porfiri Yataklar
Porfiri Cu
Porfiri Mo
Porfiri Sn
B) Skarn Yatakları
C) Volkanojenik Masif Sülfit Yatakları
D) Kordileran Damar Tip Yataklar
B) SKARN YATAKLARI
Kelime olarak Tanım : Var olan bir ilksel kayacın sonradan metazomatik olarak değiştirilmesi ile oluşan yeni bir kayaç veya mineral grubudur.
Bilimsel olarak Tanım : Mağmatik kayaçların ( kireçtaşı veya dolojeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-71982055496850899362019-09-11T11:33:00.000+03:002019-09-11T21:09:56.036+03:00HİDROTERMAL - EPİTERMAL MADEN YATAKLARIHİDROTERMAL MADEN YATAKLARI
Oluşumları plütonik ve yarı derinlik kayaçlarının sokulumu ile ilişkili olan, çoğunlukla yüzeysel kökenli çözeltiler tarafından oluşturulan maden yataklardır.
Bu tür oluşuklarda cevher yerleşimi ya damar şeklinde veya belirli zayıf zonlar boyunca görülen ornatıma bağlı olarak gelişmiş yığınlar şeklindedir. Fakat en önemli olanlar damar tipi oluşuklardırjeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-5803468521739617212019-09-10T13:58:00.000+03:002019-09-10T13:58:11.341+03:00SEDİMANTER MADEN YATAKLARIHer hangi bir çökel havzasında, kimyasal veya klastik olarak oluşan malzemenin tortulaşması ile oluşan maden yataklarıdır. Daha çok demir ve mangan yatakları için önemlidir.
Sedimanter Demir Yatakları
Bir demir madeninin ekonomik olarak değerlendirilebilmesi için gereken tenör >%50
Fe’dir. Ayrıca, cevherde SiO2 ve Al2O3 gibi bileşikler kesinlikle istenmez. Bu tür bir
bileşim sadece jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-59678278854523952562018-11-13T00:00:00.000+03:002018-11-13T00:00:37.804+03:00ÇEVRE JEOLOJİSİI. ATMOSFER
1952 Aralık ayının ilk haftasında, Londra'da hava öylesine durgundu ki bulutlar güneş
ışığının büyük bir bölümünü geriye yansıtmaktaydılar. Nem oranı birden %80'lere kadar
fırlamış ve sıcaklık öğlen sırası -1C'ye kadar düşmüştü. Kalın bir sis tabakası oluşmuş,
soğuk ve rutubet evlerin daha fazla ısıtılmasını gerektirmişti. Evlerde kullanılan yakıt
genelde kömür olduğundan, jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-37818236752534163602018-11-12T09:40:00.000+03:002018-11-12T09:40:20.782+03:00 DOĞAL AFETLER (NATURAL DISASTERS)II. DOĞAL AFETLER (NATURAL DISASTERS)
Olay, tehlike ve felaket (afet) arasında belirgin bir fark vardır. Doğal bir olay (jeolojik veya
iklimsel olabilir) basit olarak doğal bir oluşumdur. Tehlike ise (jeolojik veya başka çeşit
olabilir) insan yaşamı veya malına gelebilecek potansiyel tehlike veya risktir. Bir felaket
ise tehlikenin farkına varılması ile ortaya çıkar. Tanaka (1981) jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-2819329475853869625.post-6806466383937305482018-11-11T11:56:00.000+03:002018-11-11T11:57:35.659+03:00SU KAYNAKLARI VE KİRLENMEIII.SU KAYNAKLARI VE KİRLENME
Seattle şehri (Washington) iki büyük su gövdesi arasında yer almaktadır: batıda
suyu tuzlu olan Puget Boğazı ve doğuda suyu tatlı olan Washington Gölü. 1930'lu yılların
başlarında, tatlı su gölüne kanalizasyon boşaltımına başlandı. 1954 yılına kadar, hastalık
veren organizmaları ve organik maddeleri yok etmek amacıyla göl boyunca yaklaşık 10 adet
arıtma tesisi inşa jeolojitrhttp://www.blogger.com/profile/16211348883323257899noreply@blogger.com